Frauderisicobeheersing
Scherp op fraude
Het voorkomen, opsporen en bestrijden van fraude in organisaties is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle betrokkenen. Het bestuur, de directie of de DGA heeft de verantwoordelijkheid voor het voorkomen en tijdig detecteren van fraude.
Bij grotere organisaties wordt het bestuur hierin bijgestaan door interne control- of auditfunctionarissen en het toezichthoudend orgaan. Het bestuur moet continu alert zijn op veranderingen in de beheersingsomgeving binnen de organisatie, zoals bijvoorbeeld door thuiswerken.
De accountant die een jaarrekening voor een organisatie samenstelt, moet beducht zijn op signalen van fraude of het niet naleven van wet- en regelgeving. De controlerend accountant heeft de verantwoordelijkheid om fraude te detecteren die van materieel belang is voor de financiële overzichten die de accountant controleert, zoals de jaarrekening.
Fraude is een vorm van bedrog, er wordt een misleidende voorstelling van zaken gegeven. Het gaat om opzettelijk, onrechtmatig of onwettig handelen, om een economisch voordeel te behalen. In tegenstelling tot fouten is er bij fraude altijd sprake van opzet, de dader zal er alles aan doen om de fraude te verhullen. Fraude kent vele verschijningsvormen. Het is een belangrijk maatschappelijk probleem dat burgers, organisaties en de overheid ernstig financieel benadeelt. Bij fraude is altijd sprake van een of meer benadeelden.
In de PML ‘Scherp op Fraude’ staan vijf signalen, ieder voorzien van aanbevelingen voor de diverse spelers in de keten, zoals bestuurders, toezichthouders en accountants. Deze signalen zijn:
- Slecht voorbeeld doet slecht volgen
- Frauderisicoanalyse door het bestuur of directie ontbreekt
- Meldingen van misstanden verdienen aandacht
- Fraude overvalt organisaties
- De accountant is onvoldoende professioneel-kritisch.
Versterking van de samenwerking is hard nodig want, zo stelt de publicatie, fraude bestrijden kan niemand alleen, maar samen kunnen we dat wel.